Bijdrage ChristenUnie bij het debat over de begroting 2025 – 4 november 2024
Mens, waar ben je? Deze vraag werd duizenden jaren geleden al gesteld. Het is een vraag die oproept om de ander te zien. De ander zien en doen wat goed is. Misschien klinkt dat wat vaag en ongrijpbaar wanneer we het hebben over 743 miljoen euro. Toch heeft deze begroting alles te maken met de ander zien. Alles wat wij doen, alles in deze begroting, draait om die ander. Wat is het goede om te doen voor de ander? Op 1 januari had de gemeente Leeuwarden 128.858 inwoners. Op al deze inwoners heeft deze begroting impact.Ik zal vandaag een aantal thema’s aanstippen die voor ons als fractie van de ChristenUnie belangrijk zijn. Het risico daarbij is dat we ook thema’s niet benoemen. Dit is niet omdat die thema’s onze aandacht niet hebben.
Armoede en schulden
Onze gemeente is al jarenlang een gemeente met veel inwoners die in de bijstand zitten en waar veel mensen onder de armoedegrens leven. We hebben in Leeuwarden veel verschillende minimaregelingen. Maar weten we wel goed hoe effectief al deze regelingen zijn? Welke regelingen hebben wel effect op de verschillende type huishoudens en welke regelingen zijn misschien wel overbodig voor bepaalde groepen in onze gemeente? Om dat goed in beeld te krijgen zullen we volgende week met een motie komen om dit te laten onderzoeken.
Jeugdzorgkosten
Voorzitter, ons tweede punt gaat over de jeugdzorg. Te veel jeugdigen in onze gemeente maken gebruik van jeugdzorg. Daarnaast zien we dat de kosten voor de verschillende trajecten steeds duurder worden. Dit samen zorgt voor gigantisch grote uitgaven op het jeugdzorgdomein. We werden dan ook onaangenaam verrast dat we in de begroting lezen dat we ‘bij de toegang tot jeugdhulp uitgaan van de beleving van de gezinnen.’ Waarom gaan we niet uit van wat de professional goed acht voor de jeugdigen. Kunnen ouders de inzet van een traject eisen terwijl de professional dit niet nodig acht? We zien ook de problemen rondom de mentale gezondheid oplopen en dat baart ons zorgen. Hoe zorgen we dat we als samenleving weer weerbaar worden. Het leven is nou eenmaal niet maakbaar. De afgelopen tijd heb ik meermaals met collega’s gesprekken gevoerd met aanbieders. Een van de vragen die daar vaker op tafel kwam, is om te kijken naar lumpsum financiering. Om dit te laten onderzoeken, zullen we volgende week daar ook samen met de VVD met een motie voor komen.
Dakloosheid
Een groep mensen waar wij al vaker in deze raad aandacht voor hebben gevraagd zijn de mensen die dak- en thuisloos zijn of dreigen te raken. De afgelopen jaren is op de bestrijding van dakloosheid zowel landelijk als lokaal flink ingezet en toch lijken we het tij maar moeilijk te kunnen keren. Om goed in beeld te krijgen wat er nodig is, moeten we beter weten waar we het over hebben. Niemand lijkt de volledige groep in beeld te hebben. Om dit wel te realiseren en vervolgens ook tot een goede en effectieve aanpak te komen, overwegen wij om volgende week samen met GroenLinks met een motie voor een Ethostelling in Friesland. We zijn blij met initiatieven zoals Skills maar in onze optiek is er meer nodig. Daarom de vraag aan de wethouder welke acties we inzetten tot aan dat Skills is gerealiseerd. We kunnen en mogen deze jongeren niet op straat laten staan.
Taalschool en opvang
Een aantal weken geleden vroegen wij bij het actualiteiten-uur aandacht voor de oplopende wachtlijsten bij de Taalschool vanwege ruimtegebrek. Vanuit de antwoorden van het college werd duidelijk dat de problemen wel in beeld zijn maar dat er momenteel geen passende oplossing is. Het stelt ons als fractie dan ook teleur dat we in de begroting geen enkele aandacht voor de Taalschool terugzien behalve een verwijzing naar hoeveel subsidie Proloog voor de Taalschool krijgt. Wij doen daarom nogmaals de oproep aan het college om de wachtlijsten aan te pakken.
Wanneer we het over de Taalschool hebben, dan zit daar ook een natuurlijke verbinding met de opvang van asielzoekers. Zoals ik bij het debat over de noodopvang al aankondigde, komen wij volgende week met een motie die oproept om met een breed gedragen visie op vluchtelingenopvang te komen. Een visie die kaders omvat waar het college én wij als raad ons in kunnen vinden. Kaders waardoor we als gemeente laten zien wat we belangrijk vinden rondom de opvang van vluchtelingen, kaders waar vanuit het college bezig kan met het verzorgen van goede opvang voor mensen op de vlucht voor oorlog of geweld. Daarnaast zullen we volgende week ook met een motie komen om het niet meer te hebben over statushouders maar over Nieuwe Liwwadders.
Economische groei of economische bloei?
Ons vijfde punt gaat over de economie en de rol die de gemeente speelt om het ondernemerschap van kleine, middelgrote en grote bedrijven te stimuleren. Wat zouden we toch graag zien dat het college niet alleen inzet op groei maar ook op bloei. Investeringen waarbij het doel is om de afgestudeerde jeugd in Leeuwarden en omgeving te behouden juichen wij toe. Wat ons betreft mag er nog wel een schep bovenop.
Wonen
Als gemeente hebben we een robuuste voorraad aan grond posities waarbij de toekomst zal leren of dit qua aard en schaal een juiste positie zal zijn. Daarbij blijft onze zorg wel of er genoeg net capaciteit is om alle plannen te realiseren.
Zegeningen
Voorzitter, ons laatste punt gaat over onze zegeningen. De begroting laat positieve, zwarte cijfers zien en ook het ‘ravijnjaar 2026’ lijken wij als gemeente goed door te komen. Daarvoor spreken wij onze dank uit naar het college en de ambtelijke dienst. Ja, als fractie zijn we kritisch maar we zien ook zeker wat er goed gaat in onze gemeente: dus dank en waardering daarvoor!
743 miljoen is veel geld, heel veel geld. Laten we daarmee, met elkaar, het goede doen en de ander zien. Echt zien.