De kerk, dat was eeuwenlang cultuur. Maar in het bidbook voor Culturele Hoofdstad kwam die niet aan de orde. Reden voor de Leeuwarder kerken om zelf de handschoen op te pakken.

Het doorlezen van het eerste bidbook van Culturele Hoofdstad 2018 was een teleurstellende ervaring voor Frits Rijpma, fractievoorzitter van de ChristenUnie in Leeuwarden.

Slechts een keer kwam hij het woord kerk tegen. En alleen maar in de zin van de kerk als gebouw: een plek waar de vermoeide toerist de benen kon laten rusten en een kop koffie kon drinken. “Wat ús oanbelanget is Kulturele Haadstêd mear as festivals. Der moat ek plak wêze foar besinning.”

Rijpma wijt het aan de tijdgeest. Uit het onderzoek God in Nederland, dat onlangs verscheen, komt naar voren dat 82 procent van alle Nederlanders nooit of bijna nooit in de kerk komt. Maar toch: “De tsjerke is mear as in steapeling stiennen”, vindt Rijpma. Het zijn levendige ‘mienskippen’ die zich graag willen laten zien in 2018.

In de taakgroep Kerk en Stad van de Protestantse Gemeente te Leeuwarden vond Rijpma medestanders. De kerk had ook het plan zich te profileren met CH2018. Uiteindelijk zijn er vijf thema’s bedacht met andere kerken en christelijke organisaties. Het project Pelgrimage is zo goed als afgerond.

Voor dit project wordt een boekje gemaakt met een stadswandeling in combinatie met een app met actuele informatie over openingstijden en activiteiten binnen de kerken, vertelt Caroline Doelman van de taakgroep. “Een boekje is statisch en je wilt niet dat mensen ergens naar toewandelen en dat ze dan ontdekken dat de kerk is gesloten vanwege een bruiloft of begrafenis.”

In het boekje komt informatie over de kerk, maar ook een bezinningstekst over stilte. Een ideetje van Tjitske Hiemstra, voorganger van de Doopsgezinde Gemeente. Haar gemeente heeft sinds een aantal jaren een Huis van Bezinning en Bezieling waar mensen naar kunnen kunnen stappen om rust te zoeken. “By de doopsgezinde tsjerke kinst in tekst delsette oer Menno Simons, by de Bonifatiustsjerke ien fan Bonifatius ensafuorthinne.”

Het is de bedoeling om de kerken in elk geval elke zaterdagmiddag open te stellen. Ook de synagoge is opgenomen in de route en de Turkse moskee aan de Noordvliet doet waarschijnlijk ook mee. Het is nog niet zeker of toeristen daar ook naar binnen kunnen. De pelgrimages eindigen bovenop de Oldehove. Rijpma: “Dy toer is net allinnich fan Cambuur. Ek de Aldehou is tsjerklik erfguod.”

De taakgroep krijgt geen subsidie voor het project, maar hoopt de kosten deels te kunnen dekken met de verkoop van de stadswandelgidsen. Via de eigen achterban (toch zo’n drieduizend mensen) hoopt de taakgroep alvast bij voorinschrijving zoveel te kopen dat de drukkosten zijn gedekt, maar ook via andere crowdfundacties is er misschien wat te regelen. Ook wordt nog gekeken naar subsidiemogelijkheden of mogelijke fondsen.

De Pelgrimage is niet alleen voor 2018. De taakgroep wil de kerken volgende jaar al openstellen, zodat in 2018 de puntjes op de i staan. En als het aan Doelman ligt, gaan de kerken ook in de toekomst meer samenwerken. Dat is de ‘legacy’ van Culturele Hoofdstad wat de Leeuwarder kerken betreft.

Dit artikel komt uit de koker van finsteropfryslan.nl, een samenwerkingsplatform van Leeuwarder Courant, Friesch Dagblad, Omrop Fryslân en GPTV over CH2018. De foto komt van de website van de Leeuwarder Courant.

Zie onder meer de website van de Leeuwarder Courant.